İslam’da gece namazı, Allah’a yakınlaşmanın en güzel yollarından biridir. Gece, dünyanın ve nefsin meşguliyetlerinden uzaklaşıp Rabbe yönelmek, kulluğun derinleştiği ve ruhun arındığı en özel vakitlerdendir. Teheccüd namazı, farz olmamakla birlikte, Allah’a en sevgili ibadetlerden biri olarak tavsiye edilmiştir.
Kur’ân-ı Kerîm’de gece ibadetinin önemi birçok ayette vurgulanmıştır:
📖 “Gecenin bir kısmında uyanarak sana mahsus bir nafile olarak namaz kıl! Umulur ki, Rabbin seni övgüye değer bir makama ulaştırır.” (İsra Suresi, 79)
📖 “Onlar geceleri pek az uyurlar ve seher vakitlerinde istiğfar ederler.” (Zariyat Suresi, 17-18)
Bu ayetler, gece ibadetinin müminin ruhunu arındırdığını ve onu Allah katında özel bir mertebeye yükselttiğini göstermektedir.
Peygamber Efendimiz (SAV) de gece namazının faziletini şöyle anlatmıştır:
🕌 “Farz namazlardan sonra en faziletli namaz, gece kılınan namazdır.” (Müslim, Müsafirin 202)
🕌 “Gecenin son üçte biri kaldığında Rabbimiz dünyaya rahmetiyle tecelli eder ve şöyle buyurur: ‘Bana dua eden yok mu, ona icabet edeyim? Benden isteyen yok mu, ona vereyim? Benden bağışlanma dileyen yok mu, onu affedeyim?’” (Buhârî, Teheccüd 14; Müslim, Müsâfirîn 168)
Tasavvuf ehli ve büyük İslam âlimleri de gece ibadetinin hikmetini anlatan birçok özlü söz söylemişlerdir:
📌 “Gece ibadeti, kalbin gıdasıdır. Kalbi diri olanlar geceleri ayakta geçirir.” (İmam Gazali)
📌 “Geceleri uyananlar, Allah’a en yakın olanlardır.” (Abdulkadir Geylani)
📌 “Gecesi olmayanın, gündüzü de aydınlık olmaz.”
Bu yazımızda, gece namazının hikmeti, Allah katındaki değeri ve müminin ruhsal gelişimine etkisi üzerine ayetler, hadis-i şerifler ve İslam büyüklerinin özlü sözleri yer alacaktır. Gecelerimizi ibadetle ihya edebilmek ve Allah’a yakınlaşabilmek duasıyla…
“O müminler geceleri pek az uyurlardı.” (Zariyat-17)
“Gecenin bir kısmında da sadece sana mahsus bir nafile olmak
üzere uykudan kalk, Kur’an ile teheccüd namazı kıl, Yakındır
ki Rabbin seni bir makam-ı mahmude eriştire.” (İsrâ – 79)
Onlar yataklarından geceleri kalkarak, korku ve ümit içinde
Rablerine yalvaranlardır ve kendilerine geçinmeleri için verdiğimiz
rızıktan başkalarına harcayanlardır.” (Secde – 16)
“Geceleyin kılınan iki rekât namaz insanoğlu için dünyadan
ve dünyada bulunan her şeyden daha yararlıdır. Ümmetime
zor gelmese iki rekât gece namazını üzerlerine farz kılardım.”
(sav) İmam-ı Gazâli
“Gece namaz kılmak isterken uykusu bastıran kimseye namazın
sevabı yazılır ve uykusu da sadaka yerine geçer.” (sav)
Ebu Zerr (ra)
“İnsanın evinde kıldığı nafile namaz nurdur, buna göre evlerinizi
nurlandırınız.” (sav) Abdullah b. Ömer (ra)
“Bir erkek gecenin bir vaktinde hanımını uyandırır da her
ikisi namaz kılarsa çok zikreden erkekler ve kadınlar arasına
yazılırlar.” (sav) Ebu Davud (ra)
“Gece namazına devam ediniz. Zira bu sizden önceki Salihlerin
ibadetidir. Çünkü gece ibadeti, Allah’a yakınlık günahlara
kefaret olup insanı bedeni hastalıklardan korur ve günahlardan
uzaklaştırır.” (sav) (Tirmizi)
“Sabah namazından önce kılınan iki rekât nafile namaz dünyanın
tamamından daha hayırlıdır.” (sav) (Müslim)
“Allah her peygamberde belirli bir şeye karşı aşırı bir istek
yaratmıştır. Benim en çok hoşlandığım şey de gece ibadetidir.”
(sav) (Heysemî)
“Allah’a yaklaştıran en mühim ibadet olması hasebiyle ümmetinin
de bu nimeen nasiplenmelerini arzu ederlerdi. Aynı
şekilde geceleyin kalkıp namaz kılan, kocasını da uyandıran,
uyanmazsa yüzüne su serperek uykusunu kaçıran kadına da
Allah rahmet etsin.” (sav) (Ebû Dâvud)
“Seher vaktinde uyanık olmayı mümkün olduğu kadar elden
bırakmamalı. Seher vaktinde ağlayarak namaz kılıp istiğfar etmeyi
ganimet bilmelidir.” Muhammed Masum Faruk-i (ra)