Tasavvuf yolunda bir dervişin manevi olgunluğa erişmek için geçtiği aşamalara seyr-i sülûk denir. Bu yol, kişinin nefsini terbiye ederek Allah’a yakınlaşmasını, kalbini dünyevi bağlardan temizleyerek ilahi hakikate yönelmesini sağlar. Seyr-i sülûk, sadece ilmi bilgi ile değil, ruhen ve kalben bir dönüşüm süreciyle yaşanır.
Kur’an-ı Kerim’de, bu manevi yolculuğa işaret eden birçok ayet bulunmaktadır:
📖 “Kim bizim yolumuzda çaba gösterirse, biz onu yollarımıza eriştiririz.” (Ankebut Suresi, 69)
Bu ayet, seyr-i sülûkün ancak samimi bir çaba ve irade ile mümkün olacağını göstermektedir.
Peygamber Efendimiz (SAV) de bu manevi yolculuğun önemini şöyle ifade etmiştir:
🕌 “Kim ilim öğrenmek için yola çıkarsa, Allah ona cennetin yolunu kolaylaştırır.” (Müslim, Zikir 39; Ebu Davud, İlm 1)
Burada bahsedilen ilim, sadece zahiri bilgiler değil, insanın kalbini Allah’a yönlendiren marifet ilmidir.
Tasavvuf büyükleri, seyr-i sülûk yolunu anlatan birçok hikmetli söz söylemişlerdir:
📌 “Seyr-i sülûk, kişinin nefsini öldürüp, kalbini Allah’a diriltmesidir.” (İmam Rabbani)
📌 “Hakikat yolunda yürüyen kimse, ayağını mürşidinin izine basmalıdır.” (Abdulkadir Geylani)
📌 “Nefsini bilen, Rabbini bilir; nefsini terbiye eden, Rabbine yaklaşır.”
Bu yazımızda, seyr-i sülûk yolunun aşamaları, manevi olgunlaşmanın sırları ve Allah’a giden yolculuğun incelikleri üzerine hadis-i şerifler ve İslam büyüklerinin özlü sözleri yer alacaktır. Allah’a varan bu kutlu yolda ilerleyenlerden olabilmek duasıyla…
Halis olarak evliyalık yolunda bulunmanın alameti, fakr
hali, varlığını Allah yolunda harcamaktır. Ebu Medyen Mağribi
(ra)
“Allah Teâlâ’ya kavuşmanın en yakın yolu, Onun sevgisidir.
Sevginin saf hali, nefs-i mutmain etmekle mümkündür. Nefs
mutmain olmadıkça, hakiki Allah sevgisi tadılamaz.” Hammad
b. Müslim Debbas (ra)
“Fena makamına kavuşmak “Allah Teâlâ’da fani olmak” isteyen,
O’ndan gelen her şeye, dert ve belalara razı olmalıdır.”
Hammad b. Müslim Debbas (ra)
“Bizim yolumuzda el helâl kârda, gönül ise hakiki Yar’dadır.”
Ubeydullah-ı Ahrar (ra)
“Aşk Allah’tan gelir Allaha gider. Aşkla sevda, silsile takip
eder.” Yusuf Tuna
“Talipler için ermek, bir hak dostunun gönlüne girmektir.
En kısa yol budur.” Hâce Ali Ramiteni (ra)
“Marifet odurki, ona kavuşmakla Allah Teâlâ her şeyden üstün
tutulur.” Akil (ukayl) el Munbici (ra)
“Güzel ahlak ile insanların arasına karışınız, fakat onlardan
amelleriniz ile ayrılınız.” Hz. Ömer (ra)
“Takva, taât için kullanılırsa ihlas, masiyet için kullanılırsa
günah olan şeyi terk ve ondan sakınmak murad olunur. Denilir
ki; kulun masivadan sakınması, dinin adabını muhafaza etmek,
Allah Teâlâ’dan uzaklaştıran her şeyden sakınmak, nefsin
hazlarını terk etmek, nefsini hiçbir kimseden daha hayırlı
görmemek, Resulullah’a (sav) sözle ve fiille uymaktır.” Seyyid
Şerif Gürcani (ra)
“Dilini terbiye etmeden önce, yüreğini terbiye etmeli insan,
çünkü yürekte ne varsa dilden de o çıkar.” Mevlâna (ks)
“Aşkı kelam yürek denen candadır, Canla nefsin kurtuluşu
ondadır.” Yusuf Tuna